wysokość wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej
Służebność drogi koniecznej §1. Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).
Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Dostęp do drogi publicznej, służebność drogowa. Dostęp do drogi publicznej przez drogę wewnętrzną. Ograniczony przejazd terenami leśnymi. Nieuregulowanym stan prawny działki a ustanowienie służebności drogowej. Art. 35 Prawa budowlanego w brzemieniu obowiązującym na
Służebność przesyłu powstaje też w celu ułatwienia dalszych inwestycji w sieci kanalizacyjne, gdyż służebność taka może być ustanowiona także w odniesieniu do urządzeń dopiero planowanych. Służebność wygasa na skutek jej niewykonywania przez 10 lat. Można ją przenieść na inną osobę tylko razem z nieruchomością.
Służebność gruntowa, w tym drogi koniecznej, jest bezterminowa i może być ustanowiona przede wszystkim na mocy umowy między właścicielem nieruchomości władnącej i obciążonej. Oświadczenie obowiązanego musi mieć formę aktu notarialnego. Fakt ustanowienia służebności nie musi być ujawniony w księdze wieczystej.
72) sprzeciwiał się ustanowieniu służebności drogi koniecznej po działce (), wskazując, że nie toczyło się postępowanie spadkowe po J. K., wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności jest niska, a wnioskodawczyni w dacie zakupu nieruchomości miała świadomość braku dostępu działki () do drogi publicznej.
nonton film mangkujiwo 2 full movie sub indo. Wynagrodzenie za obciążenie nieruchomości powinno być ustalone na podstawie cen rynkowych. Jednym z kryteriów pomocniczych mogą być straty poniesione przez właściciela obciążonego gruntu, wynikające z utraty pożytków. Sprawa dotyczyła sporu pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorstwem energetycznym, posiadającym w swoim władaniu słupy żelbetonowe oraz napowietrzną linię energetyczną NN 0,4kV z pięcioma przewodami, która przechodzi od wschodniej do zachodniej granicy działki. Wnioskodawca domagał się odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu, która miałaby polegać na prowadzeniu czynności mających na celu eksploatację sieci oraz obowiązku znoszenia przez każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej ograniczeń i zakazów wynikających z istniejących urządzeń wchodzących w skład tej sieci, a także korzystania z nieruchomości obciążonej w sposób zgodny z aktualnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi urządzeń przesyłowych, ochrony zdrowia i życia ludzkiego. Dodatkowo żądał blisko 20 tys. zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowioną służebność. W odpowiedzi spółka podniosła zarzut zasiedzenia prawa służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu. Przedsiębiorstwo twierdziło, że od 1973 roku jest samoistnym posiadaczem urządzeń. Analizując sprawę w pierwszej instancji sąd przychylił się do stanowiska uczestnika i wniosek oddalił. Wnioskodawca złożył apelację. Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie II Ca 591/14 uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Trzciance do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Problematyczna nieruchomość znajduje się na terenie wielofunkcyjnej zabudowy wiejskiej. Jest ogrodzona, zagospodarowana, uzbrojona w energię elektryczną i wodę. Znajdują się na niej zabudowania mieszkalne oraz gospodarcze. Powierzchnia, którą zajmują słupy energetyczne jest całkowicie wyłączona z użytkowania. Całkowita powierzchnia służebności przesyłu na działce wynosi 585 m2, w tym część gruntu całkowicie wyłączona z użytkowania to 16,5 m2, część gruntu we współużytkowaniu właściciela gruntu i właściciela urządzeń energetycznych to 319,5 m2, powierzchnia pasa dojazdu do pasa służebności to 249 m2 – wskazano. Pod koniec 2012 roku wnioskodawca wezwał spółkę do zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu oraz zapłaty z tego tytułu jednorazowego wynagrodzenia. Sąd analizując sprawę zwrócił uwagę na artykuł 305 1 Kodeksu cywilnego ( Dz. U. z 2016r., poz. 380) zgodnie z którym, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, która jest konieczna do korzystania z urządzeń znajdujących się na nieruchomości, jej właściciel może zgodnie z artykułem 305 2 żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. Jak zauważył sąd „z uwagi na brak ustawowych "wskazówek", według których należy ustalić wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu można tu per analogiam sięgnąć do dorobku orzecznictwa i doktryny dotyczących wynagrodzenia należnego właścicielowi nieruchomości obciążonej za ustanowienie służebności drogi koniecznej (…) Wynagrodzenie powinno być proporcjonalne do stopnia ingerencji w treść prawa własności, uwzględniać wartość nieruchomości i w takim kontekście mieć na względzie straty właściciela z uszczuplenia prawa własności. Inwestycja na nieruchomości obciążonej służąca w gruncie rzeczy celom publicznym jest zdarzeniem nieodwracalnym w pewnym przedziale czasu. Przewidywany okres trwałości urządzeń ma również wpływ na wysokość wynagrodzenia, którego suma nawet w odległej perspektywie nie powinna przekraczać wartości obciążonej nieruchomości, a jeśli nieruchomość ze względu na głębokość posadowienia urządzeń przesyłowych może być nadal wykorzystywana, suma wynagrodzenia w takiej perspektywie powinna być odpowiednio niższa od wartości nieruchomości (za postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2012 r. II CSK 401/11)”. W przedmiotowej sprawie sąd doszedł do wniosku, że „wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu powinno być ustalone na podstawie cen rynkowych, a jako kryteria pomocnicze należy wziąć pod uwagę: zwiększenie wartości przedsiębiorstwa, którego składnikiem stała się służebność, ewentualne obniżenie wartości nieruchomości obciążonej, straty poniesione przez właściciela nieruchomości obciążonej, na przykład w postaci utraty pożytków z zajętego pod urządzenia przesyłowe pasa gruntu. Na wysokość wynagrodzenia będzie miał wpływ zakres ograniczeń własności nieruchomości, w tym uciążliwość ustanawianego prawa dla właściciela nieruchomości obciążonej”. Co do podnoszonych przez uczestnika zarzutów dotyczących zasiedzenia, sąd wykluczył badanie jego przesłanek w niniejszym postępowaniu. Uznano, że zarzut ten nie został w tej skutecznie podniesiony. W postępowaniu „nie wskazano treści zasiedzianej rzekomo służebności gruntowej. Nie wiadomo jakie dokładnie prawa obejmuje podnoszony przez uczestnika zarzut”. Jak również „uczestnik nie potrafił podać dokładnie kiedy rozpoczął się bieg terminu zasiedzenia służebności”. Z uwagi na powyższe sąd obciążył nieruchomości wnioskodawcy na rzecz uczestnika posiadającego na tej nieruchomości linię przesyłową, prawem polegającym na tym, że uczestnik może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Sąd obciążył również nieruchomość służebnością dojazdu do linii przesyłowej na działce. Po drugie określono wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu z obszarem pasa dojazdowego koniecznego dla określenia służebności dojazdu. „W ocenie Sądu, do wartości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu należy w tej sprawie zaliczyć również umniejszenie wartości nieruchomości spowodowane posadowieniem urządzeń przesyłowych na działce. Niższa wartość działki wynikająca z istniejącej infrastruktury przesyłowej winna być zrekompensowana przez uwzględnienie w wynagrodzeniu za ustanowienie służebności, wynagrodzenia za obniżenie wartości nieruchomości”. Sąd nie zgodził się z twierdzeniem jakoby brak udowodnienia szkody przez wnioskodawcę miał być podstawą do odstąpienia od postulatu zmniejszenia wartości nieruchomości przez posadowienie urządzeń przesyłowych. „Wynagrodzenie powinno uwzględniać cały uszczerbek będący następstwem ustanowienia służebności, a zatem również zmniejszenie wartości nieruchomości’ – argumentowano. Po zasięgnięciu opinii biegłego ustalono kwotę jednorazowego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu (współkorzystania z nieruchomości) oraz wynagrodzenie za obniżenie wartości nieruchomości na skutek wybudowania urządzenia przesyłowego na poziomie zł. Wyrok Sądu Rejonowego w Trzciance, sygn. akt I Ns 1121/14 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję
Zakres usług kancelarii dotyczących służebności drogi koniecznej i osobistych: ustanowienie służebności gruntowych (drogi koniecznej, służebności korzystania z infrastruktury, związanych z przekroczeniem granic przy zabudowie), zasiedzenia służebności gruntowych, zmiany sposobu wykonywania służebności, zwolnienia nieruchomości ze służebności, zniesienia za wynagrodzeniem i bez wynagrodzenia, służebności osobistych, dochodzenia wynagrodzenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu. Ile trwa sądowe ustalenie drogi koniecznej? Sądowe ustalenie drogi koniecznej trwa od 2 do 5 lat, przy założeniu, że stan prawny nieruchomości, przez które przebiegać ma projektowana droga służebna jest uregulowany. Co wpływa na czas trwania postępowania sądowego o ustanowienie służebności drogi koniecznej? Czas trwania sądowego postępowania o ustanowienie służebności drogi koniecznej uzależniony jest przede wszystkim od trzech czynników: liczby działek, przez które ma przebiegać służebność; liczby współwłaścicieli działek, przez które ma przebiegać służebność; stanu prawnego działek, przez które ma przebiegać służebność; Dlaczego liczba działek lub liczba współwłaścicieli działek wydłuża czas trwania postępowania o ustanowienie służebności drogi koniecznej? Im więcej działek, tym więcej uczestników postępowania. To samo odnosi się do ilości współwłaścicieli. Jeśli dana nieruchomość ma kilku współwłaścicieli, co często dotyczy dróg wewnętrznych, przez które ma przebiegać służebność drogi koniecznej, to większa liczba współwłaścicieli, powoduje, że mamy do czynienia z kilkoma stanowiskami procesowymi w sprawie. Także ewentualne negocjacje prowadzone z większą ilością współwłaścicieli mogą komplikować wypracowanie ugodowego rozwiązania. Przeważnie właściciele nieruchomości, przez które ma przebiegać służebność, są nieprzychylni wnioskodawcy. Dlaczego stan prawny działek, przez które ma przebiegać służebność drogi koniecznej ma kluczowe znaczenie dla powodzenia i szybkości sprawy o ustanowienie służebności drogi koniecznej. Stan prawny działki, przez którą ma przebiegać służebność drogi koniecznej lub jej fragment może być uregulowany lub nieuregulowany. Ten pierwszy to stan, w którym można ustalić (za pośrednictwem ksiąg wieczystych – pośrednio lub ewidencji gruntów – w sposób pełny) dane właściciela nieruchomości. Kluczowe dla postępowania sądowego dane to imię i nazwisko oraz adres zamieszkania właściciela lub współwłaścicieli. W przypadku nieuregulowanego stanu prawnego nieruchomości (działki) dane osób ujawnionych w ewidencji gruntów lub księdze wieczystej, prowadzonej dla danej nieruchomości, nie są aktualne. Przeważnie osoby ujawnione dawno nie żyją, a ich spadkobiercy nie są ujawnienie lub znani. Jakie są koszty sądowe ustanowienia służebności drogi koniecznej? Ile kosztuje służebność drogi koniecznej? Na koszty zawiązane z złożeniem wniosku do właściwego sądu i postępowaniem sądowym o ustanowienie służebności składają się następujące koszty: opłata sądowa od wniosku 200 zł (liczona od nieruchomości władnącej); opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł (liczona od każdego mocodawcy udzielającego pełnomocnictwa fachowemu pełnomocnikowi); opłata od wypisu z ksiąg wieczystych 20 zł od jednej księgi wieczystej (tylko niektórzy sędziowie wymagają przedłożenia do wniosku). opłata od wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów z klauzulą o przeznaczeniu do wpisu w księdze wieczystej – 150 zł (opłata liczona od jednej działki); opłata od doręczenia odpisu wniosku uczestnikowi, który nie odebrał korespondencji z sądu – ok 60-120 zł (od wniosku). zaliczka na koszty biegłego z zakresu geodezji ok 1500 zł (przy czym całkowity koszt opinii biegłego sąd ustala w postanowieniu końcowym) zaliczka na koszty biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości – ok 1000 - 1500 zł (tu także opłata jest zaliczkowa, zaś w orzeczeniu kończącym postępowanie sąd ustala całkowitą kwotę wynagrodzenia) Powyższe opłaty nie obejmują honorarium fachowego pełnomocnika oraz wynagrodzenia należnego właścicielowi (współwłaścicielom) nieruchomości obciążonej służebnością, czyli nieruchomości, przez którą przebiega droga służebna. Od czego zależy wysokość wynagrodzenia należnego właścicielowi nieruchomości obciążonej służebnością drogi koniecznej? W dużym uproszczeniu, nie wchodząc w techniczne szczegóły przyjąć można, że wynagrodzenie uzależnione jest od ogólnej wartości działki, charakteru wykorzystania tej działki oraz ilości użytkowników drogi służebnej. Wartość działki powiązana jest z sposobem jej wykorzystania. Przykładowo, działka o przeznaczeniu budowlanym przez którą ma przebiegać służebność będzie więcej warta niż działa stanowiąca drogę wewnętrzną, a to bezpośrednio wpływa na wysokość wynagrodzenia. Z kolei większa liczba użytkowników drogi służebnej, droga służebna może pokrywać się z przebiegiem drogi wewnętrznej będącej współwłasnością kilku właścicieli sąsiednich nieruchomości, wpływa na zmniejszenie wartości wynagrodzenia. Im więcej użytkowników tym mniejsza wysokość wynagrodzenia należnego za ustanowienie służebności. Jakie dokumenty potrzebne są do rozpoczęcie współpracy z prawnikiem od służebności? Na pierwsze spotkanie o ustalenie drogi koniecznej warto zabrać ze sobą mapę ewidencyjną działki, do której ma być doprowadzona służebność drogi koniecznej oraz wypis z ewidencji gruntów. Jeśli Klient nie dysponuje tymi dokumentami wystarczy, że będzie znał numer działki lub numer księgi wieczystej nieruchomości władnącej. Czy złożenie wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej poprzedzone jest negocjacjami z właścicielami sąsiednich nieruchomości? Tak jeśli tylko są znane ich adresy, to wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej, poprzedzony jest pismem kancelaryjnym zawierającym propozycję notarialnego aktu ustanowienia służebności drogi koniecznej za proponowanym wynagrodzeniem. Co w sytuacji, gdy nie znam danych sąsiadów? Nie jest to przeszkodą do wszczęcia postępowania. Na jakich zasadach rozliczane jest prowadzenie sprawy o ustanowienie służebności drogi koniecznej? Kancelaria stosuje dwie stawki wynagrodzenia, zryczałtowaną opłatę przygotowawczą płatną po złożeniu w sądzie wniosku i nadaniu sprawie biegu oraz honorarium liczone od każdej rozprawy lub oględzin na gruncie. Taki sposób rozliczeń ułatwia Klientowi planowanie kosztów sprawy sądowej. Służebność drogi koniecznej a jej utrzymanie? Ustanowienie służebności drogi koniecznej to nie jedyne sprawy jakimi się zajmuję - doradzam także w kwestiach związanych z zakresem uprawnień i obowiązków właściciela nieruchomości władnącej w stosunku do nieruchomości obciążonych służebnością drogi koniecznej. Utrzymanie służebności drogi koniecznej i korzystanie z niej generuje nierzadko konflikty z właścicielami nieruchomości służebnych, szczególnie w tych przypadkach, gdy aktualny właściciel nieruchomości obciążonej nie uczestniczył w postępowaniu o ustanowienie służebności drogi koniecznej, a nabył później nieruchomość z obciążeniem. Modernizacja drogi koniecznej lub jej ulepszenie to sprawy, które wiążą się z koniecznością poczynienia znacznych nakładów, wobec tego wcześniejsza konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w sprawach związanych z służebnością drogi koniecznej i jej utrzymaniem jest wskazana. Służebność przejazdu i przechodu. Jakie są prawa i obowiązki? Służebności ustanowione w dawnych czasach i nadal widniejące w dziale III księgi wieczystej, to przeważnie służebności w zakresie prawa przejazdu, przechodu i przepędu (przegonu) zwierząt gospodarskich. Służebności takie choć, często wygasłe wskutek niewykonywania od wielu lat, co ma miejsce szczególnie w samym Krakowie i okolicznych powiatach, wobec postępującej urbanizacji, nadal figurują w księgach wieczystych obniżając wartość nieruchomości lub utrudniając jej zbycie. Zajmuję się także prowadzeniem postępowań o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości z rzeczywistym stanem prawnym w zakresie odnoszącym się do wygasłych służebności przejazdu, przechodu i przepędu (przegonu).
Dynamiczny wzrost wskaźników inflacyjnych w USA zwiększyło ryzyko, że wyższe ceny zostaną na dłużej. Głównym czynnikiem, od którego będzie to zależeć jest wysokość płac. W ostatnim czasie widać, że wykazują one silniejszy wzrost. Ryzyko spirali płacowo-cenowej stale rośnie. Wrześniowy CPI w Stanach Zjednoczonych wypadł na poziomie 5,4 proc. Był to już czwarty miesiąc z rzędu, kiedy dynamika wzrostu cen utrzymywała się powyżej 5 proc. Prognozy pokazują, że do końca roku wysokie poziomy raczej się utrzymają. Trwałość inflacji w przyszłym roku będzie w dużej mierze zależeć od tego czy wzrost płac znacznie przyspieszy. Jeśli by się tak stało, spirala płacowo – cenowa zaczęłaby się napędzać, a to przekładało by się na inflację. Najbardziej popularną miarą zarobków jest średnia stawka godzinowa, która jest podawana w ramach miesięcznego raportu z rynku pracy w USA. Przez wiele lat zarobki rosły dość stabilnie i umiarkowanie. Roczna stopa wzrostu znajdowała się w okolicach 2,3 proc. (dla stanowisk nie wymagających nadzoru). Początek pandemii spowodował, że płace dynamicznie wzrosły. Było to spowodowane tym, że pracownicy o niskim wynagrodzeniu stracili pracę. To spowodowało, że średnia podniosła się znacznie. Potem nastąpiło ożywienie gospodarcze, które przyniosło normalizację zarobków. Aktualnie jednak widać, że płace coraz bardziej oddalają się od trendu sprzed kryzysu. Dynamik wzrostu płacy godzinowej w USA, zmiana rod do roku, źródło: Bloomberg Można zaobserwować, że w ostatnich kilku miesiącach dynamiczne zmiany nastąpiły w obszarze niskich wynagrodzeń W rekreacji i hotelarstwie wzrosły one o 9,5 proc. prze
Tagi: #prawo-cywilne Na czym polega służebność drogi koniecznej? Kodeks Cywilny obok innych służebności, w art. 145 wprowadza instytucję służebności drogi koniecznej. Instytucję tę wykorzystuje się najczęściej, gdy do jakiejś nieruchomości gruntowej nie ma poprowadzonej drogi, która łączyłaby tę nieruchomość z drogą publiczną. Służebność ta polega na umożliwieniu każdoczesnemu właścicielowi jednej nieruchomości przejazdu czy przechodu przez nieruchomość należącą do innej osoby. Służebność drogi koniecznej charakteryzuje się tym, że może być ona ustanowiona wbrew woli właściciela nieruchomości, przez którą owa droga ma być wytyczona. Jak ustanowić służebność? Prawo przechodu czy przejazdu przez cudzą nieruchomość ustala się zazwyczaj umownie, w drodze porozumienia dwóch właścicieli sąsiadujących nieruchomości. W przypadku jednak ustanowienia służebność drogi koniecznej konieczna jest ingerencja sądu. Sądowy sposób ustanowienia służebności przejazdu jest konieczny ze względu na fakt, iż jest to znacząca ingerencja w prawo własności właściciela nieruchomości, na której ustanawia się tę służebność, a często dzieje się to wyraźnie wbrew woli tegoż właściciela. Jak stanowi art. 145 KC właściciel nieruchomości, który chce uzyskać służebność może wystąpić do sądu z roszczeniem o jej ustanowienie. Aby sąd ustalił ową służebność, koniecznym jest, aby dana nieruchomość nie miała odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub innych należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Ponadto warto zauważyć, że obciążonym służebnością drogi koniecznej może być co do zasady każdy rodzaj nieruchomości, bez względu na to, czy nieruchomość ta jest przedmiotem jedynie prawa własności, czy też użytkowania wieczystego. Wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej W związku z tym, że służebność drogi koniecznej w pewnym sensie ogranicza właściciela nieruchomości służebnej w wykonywaniu jego prawa własności, służebność ta ustanawiana jest za odpowiednim wynagrodzeniem. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej najczęściej przybiera formę jednorazowego świadczenia. Oprócz tego sądy ustalają również świadczenia okresowe jako wynagrodzenie za służebność. Co więcej, sądy często przychylają się do wniosków właścicieli nieruchomości służebnych o zmianę wysokości świadczeń okresowych z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Przyjmuje się, że zmiana wysokości świadczeń okresowych jest możliwa ze względu na zmianę stosunków. Podsumowanie Służebność drogi koniecznej służy umożliwieniu pełnego korzystania z nieruchomości władnącej, czyli nieskrępowanemu wykonywaniu prawa własności. Najdalej idącym środkiem ustanowienia prawa przejazdu i przechodu przez cudzą nieruchomość jest postępowanie sądowe o ustalenie tejże służebności nawet wbrew woli właściciela nieruchomości służebnej. Więcej informacji Więcej informacji odnośnie służebności drogi koniecznej możecie Państwo otrzymać w naszej Kancelarii. Zapraszamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego pod numerem: +48 882 120 775 celem umówienia wizyty lub porady on-line. Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania. Autor: Barbara Borucka
Pieniądze i Prawo Data publikacji Nie ma Pan takiego obowiązku. Jeżeli sąsiad domaga się od Pana ustanowienia służebności drogowej, musi liczyć się z tym, że będzie musiał zapłacić Panu wynagrodzenie. Wynika to jasno z art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego. Przewiduje on, że w przypadku gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Kodeks cywilny wskazuje, że przeprowadzenie drogi koniecznej powinno nastąpić z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej. Powinno się to odbyć z jak najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które ma prowadzić droga. Jak wynika z powyższego przepisu, służebność drogi koniecznej ustanawiana jest za wynagrodzeniem na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej (właścicieli nieruchomości obciążonych). Powszechnie przyjmuje się, że wynagrodzenie przysługuje właścicielowi nieruchomości obciążonej także wówczas, gdy nie poniósł żadnej szkody w związku z ustanowieniem służebności. Jest ono ceną za prawo korzystania z drogi koniecznej, a nie odszkodowaniem. Obok wynagrodzenia jednorazowego dopuszczalne jest również ustalenie wynagrodzenia w formie świadczeń okresowych. Może ono mieć charakter świadczenia pieniężnego lub świadczenia w naturze. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej jako świadczenie pieniężne może być waloryzowane. Artykuł 145 nie określa zasad ustalania wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Jednak powinno tu być uwzględnione zwiększenie wartości nieruchomości, która uzyskała dostęp do drogi publicznej oraz obniżenie wartości nieruchomości służebnej.
wysokość wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej